هزینه تحصیل در ترکیه به موارد گوناگونی از جمله دانشگاه، رشته یا زبان تحصیل بستگی دارد ولی میتوان آن را در بازه ۱۰ تا ۶۰ هزار دلار در سال (آپدیت ۲۰۲۵-۲۰۲۶) دانست. اما برای بررسی جزئیتر همراه ما در این مقاله باشیم تا نکات مهم را گوشزد کنیم.
عوامل تعیین کننده هزینه تحصیل در ترکیه چیستند؟
از جمله نکات فوقالذکر، این است که بگوییم شهریه دانشگاه های ترکیه در موارد خصوصی یا دولتی چه قدر تفاوت دارد؟ تفاوت هزینه رشته و زبان تحصیل چهطور؟ انتخاب شهر مقصد تا چه اندازه در تعیین هزینهها اثرگذار است؟ یا اینکه چهطور میتوان با هزینه کمتری در ترکیه تحصیل کرد؟ پس همراه ما باشید تا به پاسخ این نکات برسید.
تفاوت شهریه دانشگاه های ترکیه در دولتی یا خصوصی
همین اول کار، روراست بگوییم شهریه دانشگاه خصوصی با دولتی در رشتههای مشابه، تفاوت بسیار چشمگیری با یکدیگر ندارند! البته که هزینه تحصیل در دانشگاه های خصوصی ترکیه با توجه به اینکه از سوی دولت ترکیه پشتیبانی نمیشوند، تفاوت میکند؛ ولی به این خیال نباشید که تحصیل در دانشگاه های دولتی ترکیه شامل هیچ هزینهای نمیشود! بیایید یک مقایسه کلی داشته باشیم تا بیشتر درک کنید.
برای مثال، شهریه رشته دندانپزشکی در دانشگاه دولتی مثل دانشگاه آنکارا در هر سال چیزی در حدود ۱۱٬۵۰۰ تا ۱۲٬۰۰۰ دلار (تقریبا ۱٬۰۳۵٬۰۰۰٬۰۰۰ تومان تا ۱٬۰۸۰٬۰۰۰٬۰۰۰ تومان) میشود. در حالی که هزینه تحصیل دندانپزشکی در ترکیه و در دانشگاه خصوصی مثل دانشگاه مدیپول آنکارا، چیزی مابین ۱۶٬۵۰۰ دلار تا ۱۸٬۰۰۰ دلار است (یعنی تقریبا ۱٬۵۳۰٬۰۰۰٬۰۰۰ تومان).
البته وقتی بحث ریال به میان بیاید، تفاوت هزینه تحصیل در ترکیه به تومان بین دانشگاه خصوصی و دولتی اندازه خودش را نشان میدهد؛ ولی در مجموع، هدف ما این بود که نشان دهیم فاصله شهریه دانشگاههای دولتی و خصوصی نزدیک به هم هستند و حدودا به طور میانگین ۳۰ درصد با هم فرق دارند.
این نکته را هم اضافه کنیم که دانشگاههای مورد تایید وزارت علوم و بهداشت ایران، اصولا چون جزء دانشگاههای برتر ترکیه هستند، شهریههای نسبتا بالایی دارند. بنابراین بهتر است پیش از تصمیمگیری پیرامون تحصیل در ترکیه این نکته را بهصورت پیشفرض بدانید که اگر بخواهید به ایران بازگردید و اینجا مشغول به کار شوید، هزینه تحصیلتان بالا خواهد بود.
هزینه تحصیل در هر رشته با رشته دیگر فرق میکند
حتما تا به الان متوجه شدهاید که تحصیل پزشکی در ترکیه در هر دانشگاهی، چند سطح گرانتر از دیگر رشتهها است. این نکته را پیش از مهاجرت باید بدانید که ترکیه از لحاظ تجهیزات پزشکی و استادان پزشکی، اهمیت بیشتری میدهد و به همین خاطر هزینه تحصیل در آنها گرانتر است.
دومین رشته گران در ترکیه بعد از پزشکی، دندانپزشکی است. البته که هزینه تحصیل دندانپزشکی در ترکیه بین ۲۰ تا ۳۰ درصد ارزانتر از پزشکی خواهد بود؛ ولی همچنان تفاوت بسیار زیادی با رشتههای مهندسی و باقی رشتهها دارد.
در کل هزینه تحصیل در ترکیه مثل هر کشور دیگری در رشتههای پرتقاضا بیشتر و در رشتههای خاص کمتر است. این با ماهیت تعیین قیمتها بر اساس عرضه و تقاضا کاملا همخوانی دارد.
انتخاب زبان تحصیل در هزینه تعیینکننده است
در اغلب دانشگاههای ترکیه، رشتههای آموزشی به دو زبان ترکی و انگلیسی تدریس میشوند. یعنی مهاجر این امکان را دارد که زبان تحصیل خود را انتخاب کند. حالا اگر به زبان ترکی مسلط باشید، کلی بهنفعتان خواهد بود؛ چرا؟ چون هزینههای تدریس در این ۲ زبان با یکدیگر متفاوت است. برای مثال اگر بخواهید در دانشگاه آنکارا به تحصیل در رشته داروسازی مشغول شوید اگر زبان انگلیسی را انتخاب کنید هزینه شهریه سالیانهتان ۱۰٬۵۰۰ دلار خواهد بود. اما اگر همین رشته در همین دانشگاه را با زبان ترکی بخوانید، تنها باید ۷٬۰۰۰ دلار بپردازید. یعنی ۳٬۵۰۰ دلار در هر سال و ۱۴٬۰۰۰ دلار (۱٬۳۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ تومان) در مجموع ۴ سال تحصیل.
پس اگر قصد کاهش هزینه تحصیل در ترکیه را دارید یک راه یادگیری زبان ترکی استانبولی است. همچنین وقتی به زبان ترکی مسلط باشید برای زندگی در ترکیه نیز با مشکلات کمتری دست و پنجه نرم کنید.
تفاوت همه هزینهها در شهر تحصیلی مقصد
خیلی مهم است که کدام شهر ترکیه را برای تحصیل انتخاب کنید. از نظر رقم شهریه، دانشگاههایی که در شهر استانبول واقع شدهاند (چه خصوصی، چه دولتی)، از باقی شهرهای ترکیه حتی آنکارا هم گرانتر هستند. از طرف دیگر، هزینه تحصیل در ترکیه و در شهری مثل ارزروم و دانشگاه دولتی معتبری به نام آتاتورک، بسیار پایینتر از شهرهای بزرگ این کشور تمام میشود.
برای روشنشدن تفاوتها، یک مثال میزنیم. فرض کنیم شما میخواهید هزینه تحصیل پزشکی در ترکیه را بدانید. ما در جدول زیر سه دانشگاه دولتی حاجتتپه، آنکارا و آتاتورک را در شهر استانبول، آنکارا و ارزروم را در سه رشته متفاوت برای مقایسه انتخاب میکنیم:
شهر/رشته | آنکارا | استانبول | ارزروم |
پزشکی | ۱۱٬۰۰۰ دلار | ۱۲٬۰۰۰ دلار | ۶٬۰۰۰ دلار |
دندانپزشکی | ۱۰٬۰۰۰ دلار | ۷۳٬۰۰۰ دلار | ۲٬۲۰۰ دلار |
پزشکی | ۴٬۰۰۰ دلار | ۳۰٬۰۰۰ دلار | ۱٬۳۰۰ دلار |
اگر بخواهیم به ریال حساب کنیم هزینه تحصیل پزشکی در ترکیه به تومان در هر سال بهطور میانگین (با احتساب دلار ۹۰ هزار تومان) ۸۷۳٬۰۰۰٬۰۰۰ میشود. با یک نگاه ساده به جدول بالا میتوانید بفهمید که دانشگاه حاجت تپه استانبول با اختلاف هزینه بیشتری نسبت به دانشگاههای شهرهای آنکارا و آتاتورک دارد و اینکه تحصیل در ارزروم بهنسبت باقی شهرها بسیار ارزانتر خواهد بود. دلیلش هم این است که شهر استانبول یک شهر توریستی و بزرگ در ترکیه است که مقصد بسیاری از مهاجران شناخته میشود. این شهر زیبا، بسیار به اروپا نزدیک است و حتی بخشی از آن در اروپا قرار دارد. امکانات ویژه و موقعیت گردشگری خاص و بسیاری موارد دیگر باعث شده که در مجموع تقاضا برای مهاجرت به شهر استانبول بالا باشد و به همین خاطر است که جایگاه آن در بخش هزینهها نیز تفاوت میکند.
باقی هزینههای جانبی تحصیل در ترکیه
در کنار شهریهها مهم است که به هزینههای جانبی تحصیل مثل خرید کتاب، مخارج مربوط به موبایل، بیمه و… نیز اشاره کنیم. با برآوردی که ما بهدست آوردهایم در کنار هزینه تحصیل در ترکیه، جمعا در سال در حدود ۱۵۰ دلار (حدودا ۱۳٬۵۰۰٬۰۰ تومان) هزینه جانبی نیز خواهید داشت که در شهرهای مختلف، تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند.
هزینه دیگری که باید به آن توجه کنید، هزینه خوابگاه است. این هزینه، در هر دانشگاهی تفاوت میکند و دانشگاههای خصوصی نیز، عموما خوابگاهی را به دانشجویان خارجی ارائه نمیدهند. این نکته را هم باید بدانید که هزینه سکونت در هر شهری با دیگری فرق دارد. اگر میخواهید اطلاعات دقیقتری پیرامون این هزینه بهدست بیاورید پیشنهاد میکنیم مقاله هزینه زندگی دانشجویی در ترکیه را مطالعه بفرمایید.
چطور میتوان هزینه تحصیل در ترکیه را کاهش داد؟
شاید با دیدن ارقام هزینه تحصیل در دانشگاه های ترکیه که به آنها اشاره کردیم، کمی تردید به دلتان افتاده باشد. به هر حال، هزینهای که به ۲ میلیارد در سال برسد، هزینه کمی نیست. حالا آیا راهی وجود دارد که بتوانیم هزینههای تحصیلمان را کاهش دهیم؟ بله!
یک راه بورسیه ترکیه است؛ این بورسیه دولتی که با نام ترکیه بورسلاری نیز معروف است، فقط برای دانشگاههای دولتی مورد استفاده قرار میگیرد. این بورسیه توسط دولت ترکیه به دانشجویان ممتاز ارائه میشود و با دریافت آن میتوانید از پرداخت هزینه شهریه، یا حتی در موارد هزینه خوابگاه، رفت و آمد، خوراک و… نیز بهکلی معاف شوید. اگر میخواهید از زیر و بم این بورسیه اطلاعات جامعتری بهدست بیاورید پیشنهاد میکنیم با کارشناسان خبره یونی لند تماس بگیرید.
نکته مهم دیگر در رابطه با کاهش هزینه تحصیل در ترکیه این است که سعی کنیم به حدی از آمادگی برسیم تا بتوانیم وارد دانشگاه های دولتی ترکیه شویم. با توجه به تفاوت هزینه دانشگاه دولتی با خصوصی، اخذ پذیرش دانشگاههای دولتی ترکیه کاملا بهنفعمان خواهد بود. تنها کافی است که آمادگی کافی جهت شرکت در آزمون یوس بهدست بیاوریم و نمره خوب از آن کسب کنیم تا راهمان برای ورود به دانشگاه های دولتی ترکیه هموار شود. ما در یونی لند با همکاری اساتید برجسته برای آنهایی که قصد شرکت در آزمون یوس دارند کلاس یوس برگزار میکنیم که جهت دریافت راهنمایی پیرامون جزئیات آن، میتوانید با کارشناسان ما ارتباط برقرار کنید.
البته اینکه نتوانیم اخذ پذیرش دانشگاه دولتی در ترکیه را بگیریم، پایان کار نیست! امیدتان را از دست ندهید؛ چون روشهای دیگری نیز برای کاهش هزینههای تحصیلی در دانشگاه های خصوصی ترکیه نیز هست. برای مثال معمولا اگر تمام شهریه دوران تحصیل خود را یکجا پرداخت کنید، شامل ۵۰ درصد تخفیف در کل شهریهتان خواهید شد. این تخفیف که در اصطلاح به آن تام بورس نیز گفته میشود خصوصا برای ما ایرانیها بسیار عالی است چرا که قیمت ارز در کشوری با این شرایط همواره روند صعودی دارد و ما با پرداخت یکجا میتوانیم در طی این سالها از لحاظ هزینهها، جلو باشیم.
دانشگاههای خصوصی همچنین در موعدهای مشخص برای یک سری رشته خاص، تخفیفات مختلفی را ارائه میدهند که گاهی تا ۵۰ درصد نیز میرسند! کارشناسان مهاجرت تحصیلی یونی لند از این تخفیفات آگاه هستند که میتوانید از طریق تماس از شرایط پذیرش، اطلاعات بهروز پیرامون تخفیفات را از آنها جویا شوید.
جمعبندی
خب بیایید در پایان، یک جمعبندی کلی داشته باشیم. برای تخمین مخارج تحصیل در ترکیه میبایست عواملی مثل رشته، دانشگاه، زبان و شهر مقصد را مد نظر داشته باشیم.
اول از همه خودتان باید بدانید که شرایط تحصیل رشتههای پرتقاضایی مثل پزشکی نسبت به رشتههای دیگر تفاوت میکند و بسیار بیشتر است. عامل مهم دیگر در هزینهها، خصوصی یا دولتی بودن دانشگاه مد نظرتان است. هزینهها در این دانشگاههای چیزی بین ۱۰ تا ۶۰ درصد بسته به رشته، با یکدیگر تفاوت میکنند. زبان تحصیل نیز اگر ترکی نباشد همیشه گرانتر است. و اما عامل آخر دیگر شهری است که در آن تحصیل میکنید که هرچه مثل استانبول بزرگتر باشد هزینههای بیشتری برای تحصیل دارد.
ما سعی کردیم یک گرای کلی از هزینه تحصیل در ترکیه به شما بدهیم. این ارقامی که به شما ارائه دادیم همگی تقریبی هستند؛ چرا که هم نوسانات ارزی داریم، هم اینکه شهریه دانشگاهها در هر سال متغیر است. بنابراین اگر میخواهید از ریز جزئیات هر رشته در هر دانشگاهی از ترکیه مطلع شوید، با ما تماس بگیرید.